अवधेशकुमार झा,सप्तरी । खाडो खोलामा बुधबार आएको बाढी सप्तरी जिल्लाको तिलाठी कोइलाडी–१ को तिलाठी र बेल्ही गाउँका अधिकांश घरमा पसेको छ । साताअघि खाडोको पश्चिमी तटबन्ध दुई स्थानमा भत्किएको थियो । सुरक्षाकर्मीले बाँध निर्माण गरिरहेको भएपनि पुरा नहुँदा बाढीको पानी बस्तीमा पसेको हो ।
‘एकाधबाहेक हरेक घरमा पानी पसेको छ,’ स्थानीय ललितनारायण झाले भने, ‘बिहानैदेखि पानी घरघरमा पसेपछि तिलाठीवासीले जसोतसो ज्यान जोगाएका छन् ।’ खाडो खोलाको पश्चिमी तटबन्ध निर्माण गरिने जग्गाधनी र सरकारबीच मुआब्जाको कुरा मिल्न नसक्दा तिलाठीनजिक पश्चिमी तटबन्ध निर्माण हुन सकेको छैन । बलियो तटबन्ध नहुँदा खाडो खोला तिलाठीतर्फ पसेको हो ।
‘यस्तो बाढी तिलाठीमा वर्षौंपछि आएको छ,’ स्थानीय देवनारायण यादवले भने, ‘बाढीले कुनै घर बाँकी रहेनन्, हरेकले घरभित्र खाटमा बस्नुपर्ने बाध्यता छ । कतिपय घरमा त खाटसम्मै पानी छ ।’ स्थानीय नीरजकुमार झाले कहिल्यै डुबानमा नपर्ने ठानिएकोहरूका घरहरूमा पनि पानी पसेको बताए ।
‘साँझ पानीको बहाव कम भए पनि पर्न रोकिएन, बाढीले लैजाने भयो भनेर हामी सबै डराएका छौं,’ उनले भने । बाढीले तिलाठीको सडक सम्पर्क चारैतर्फबाट विच्छेद भएको छ । राजविराज–तिलाठी सडक खण्डको लचका पुलनजिक सडकबाटै पाँच फिटसम्म पानी बगिरहेको छ । केही स्थानमा बाढीले सडक पनि कटान गरेको छ ।
‘तिलाठीबाट अहिले न राजविराज जान सकिन्छ, न पूर्वको भन्सारतर्फ,’ तिलाठी कोइलाडी–१ का वडाध्यक्ष दीनेश्वर मिश्रले भने, ‘तिलाठीवासी चारैतर्फबाट खाडोको बाढीले घेरिएका छन् ।’ गाउँपालिकाको विपद् व्यवस्थापन संयोजक राजेशकुमार झाका अनुसार खाडो र जिता लगायतका खोलाका कारण बुधबार तिलाठीका २ हजार ५ सय घर डुबानमा परेका छन् । वडा १ को तिलाठी र बेल्ही टोलका ८ सय ७५ घर डुबानमा परेको र त्यसमध्ये अधिकांश घरमा बुधबार साँझसम्म पानी बगिरहेको उनले जानकारी दिए ।
यस्तै जिता लगायतका खोलाले वडा ४ का अधिकांश घर डुबानमा परेका छन् । गाउँपालिका अध्यक्ष सतीशकुमार सिंह लगायतको टोलीले बुधबार दिउँसो डुबान क्षेत्रको निरीक्षण गरेका छन् । ‘पश्चिमी तटबन्ध भत्काएर तिलाठीमा बस्ती र पूर्वी तटबन्ध भत्काएर बेलही बस्तीतर्फ खाडो सोझिएपछि जोगाउनका लागि सेना र प्रहरीले तटबन्ध निर्माण गरिरहेका थिए,’ उनले भने, ‘मंगलबार रातिदेखिको अविरल वर्षाले बाढी आयो ।’
बाढीमा जलबग्न बस्तीका अधिकांश घरमा बुधबार बिहानदेखि चुलो बलेको छैन । ‘घर घरमा रहेका अन्न सबै भिजिसकेका छन्,’ स्थानीय देवनारायण यादवले भने, ‘अधिकांश परिवारमा बुधबार साँझ खान पाक्न सक्ने स्थिति छैन ।’ स्थानीय बासिन्दाहरू झन ठूलो बाढी आउन सक्ने भन्दै त्रसित छन् । बाढीले गाउँपालिकाको कार्यालय, वडा समिति र स्वास्थ्यचौकी पनि डुबानमा परेका छन् ।- कान्तिपुर
